Türkiye İstatistik Kurumu 2022 Yılı Temmuz Ayı İl Sunumu ile ilgili bilgilendirmelerde bulundu.
TUİK tarafından yapılan açıklamada; “Yıllık nüfus artış hızı: İki sayım tarihi arasındaki dönemde her 1 000 nüfus için yıllık artan nüfustur. Yıllık nüfus artış hızı, doğal artış bağıntısı ile hesaplanmaktadır. İki sayım yılı nüfuslarının birbirine oranlanması yoluyla elde edilen rakamsal değerler, oransal değerler olup, yıllık nüfus artış hızını ifade etmemektedir. Nüfus yoğunluğu: Bir kilometrekareye düşen nüfustur. Harita Genel Komutanlığından temin edilen 1/1 000 000 ölçekli harita baz alınarak hesaplanmıştır. Doğal göller ve baraj gölleri hariç Türkiye’nin yüzölçümü 769 604 km2’dir. Aldığı göç: Belirli bir alana (bölge, il, ilçe, vb.) diğer alanlardan (bölge, il, ilçe, vb.) gelen göçtür. Verdiği göç: Belirli bir alandan (bölge, il, ilçe, vb.) diğer alanlara (bölge, il, ilçe, vb.) giden göçtür. Net göç: Belirli bir alanın (bölge, il, ilçe, vb.) aldığı göç ile verdiği göç arasındaki farktır. Belirli bir alanın aldığı göç verdiğinden fazla ise net göç pozitif, verdiği göç aldığı göçten fazla ise net göç negatiftir. Ortalama hanehalkı büyüklüğü: Bir hanehalkını oluşturan kişilerin ortalama sayısıdır. Ortalama hanehalkı büyüklüğü= (Toplam hanehalkı nüfusu) / (Toplam hanehalkı sayısı) Kaba doğum hızı: Belli bir yıl içinde her 1 000 nüfus başına düşen canlı doğum sayısıdır. Bebek ölüm hızı: Belli bir yıl içinde her 1 000 canlı doğum başına düşen bebek ölüm sayısıdır. Kaba evlenme hızı: Belli bir yıl içinde her 1 000 nüfus başına düşen evlenme sayısıdır. Kaba boşanma hızı: Belli bir yıl içinde her 1 000 nüfus başına düşen boşanma sayısıdır. İşgücü: İstihdam edilenler ile işsizlerin oluşturduğu tüm nüfusu kapsar. İstihdam: İşbaşında olanlar ve işbaşında olmayanlar grubuna dahil olan kurumsal olmayan çalışma çağındaki tüm nüfus istihdam edilen nüfustur. İstihdam oranı: İstihdamın, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus içindeki oranıdır. İşsizlik oranı: İşsiz nüfusun işgücü içindeki oranıdır. İşgücüne katılma oranı: İşgücünün kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus içindeki oranıdır. TÜİK işgücü istatistiklerinin hesaplanmasına ilişkin metodolojiyi 2014 yılında değiştirmiştir. Bu grafikteki bilgiler yeni metodolojiye göre verilmiştir.
Yurt içi üretici fiyat endeksi: (Yİ-ÜFE), belirli bir referans döneminde ülke ekonomisinde üretimi yapılan ve yurt içine satışa konu olan ürünlerin üretici fiyatlarını zaman içinde karşılaştırarak fiyat değişimlerini ölçen fiyat endeksidir. Tüketici fiyat endeksi: (TÜFE), hanehalklarının tüketimine yönelik mal ve hizmet fiyatlarının zaman içindeki değişimini ölçmektedir. 2003 temel yıllı TÜFE’nin temel amacı; piyasada tüketime konu olan mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimi ölçerek enflasyon oranını hesaplamaktır. Bu amaca yönelik olarak hanehalklarının, yabancı ziyaretçilerin ve kurumsal nüfusun yurtiçinde yaptığı tüm nihai parasal tüketim harcamaları dikkate alınmıştır. Gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH), belirli bir dönemde yurt içinde üretilmiş nihai mal ve hizmetlerin toplam değerini gösterir. GSYH; üretim, gelir ve harcama yöntemleri ile ayrı ayrı hesaplanır. Bu üç yöntem kullanılarak elde edilen GSYH değerleri birbirine teorik olarak eşittir. Cari fiyatlarla: GSYH hesaplamaları üç aylık ve yıllık olarak yapılmaktadır. Her dönem için piyasada geçerli fiyatlarla yapılan hesaplamalar cari fiyatlarla hesaplardır. Kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla: Cari fiyatlarla tahmin edilen gayrisafi yurt içi hasıla büyüklüğünün yıl ortası nüfus tahminine bölünmesi ile Türk Lirası olarak kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla sonucu elde edilir. Hesaplanan bu değerin ortalama dolar kuruna bölünmesi ile dolar değeriyle kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla değerine ulaşılmaktadır. Gelişme (Büyüme) hızı: GSYH hesaplamaları sabit fiyatlara yapıldığında iki dönem arasındaki artış (veya azalış) oranı, gelişme (büyüme) veya daralma (küçülme) hızı olarak adlandırılır. Dış ticaret istatistiklerinin üretilmesi için iki sistem bulunmaktadır. Bu sistemlerden birincisi genel ticaret sistemi, diğeri ise özel ticaret sistemidir. Genel ticaret sisteminde bir ülkenin ekonomik alanına giren ve bu alandan çıkan mallar kapsanmaktadır. Özel ticaret sisteminde ise, gümrük antrepoları ve serbest bölgeler istatistiklerde kapsanmamakta, sadece ülkenin serbest dolaşım alanına giren ve bu alandan çıkan mallar dahil olmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle üretilen dış ticaret istatistiklerinin ödemeler dengesi ve ulusal hesaplar gibi ekonomik istatistiklerde yapılan revizyonlara uyumlu hale getirilmesi amacıyla, Ocak 2020’den itibaren ayrıntılı olarak genel ticaret sistemine göre yayımlanmasına başlanmıştır. Yıllara ve aylara göre dış ticaret, 2013-2020 (genel ticaret sistemi) verileri “Dış Ticaret İstatistikleri, Ocak 2020” haber bülteni tablo-1’de revize edilmiştir.
Yapı kullanma izin belgesi:
Yapı kullanma izin belgesi, 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 30. maddesi gereğince tamamen veya kısmen biten yapılar için belediye sınırları içinde belediyelerce, belediye sınırları dışında İl Özel İdaresi, organize sanayi bölgelerinde organize sanayi bölge müdürlükleri, serbest bölgelerde ise serbest bölge müdürlükleri tarafından verilmesi zorunlu bir belgedir. Motorlu kara taşıt sayısı: “Karayolu Trafik Kanunu” gereğince trafikten tescil belgesi alma zorunluluğu olan ve tescilleri Emniyet Genel Müdürlüğü’ne (EGM) bağlı, trafik tescil şube müdürlükleri veya trafik tescil büro amirliklerinde yapılan bütün müracaatları kapsamaktadır. Trafik kazaları: Karayolu ağında hareket halinde olan bir veya birden fazla aracın karıştığı ölüm, yaralanma ve maddi hasarla sonuçlanan olaylardır. Ülkemiz karayolu trafik kazalarına ait veriler, ülkemizde trafik faaliyetlerine yön verilmesi, güvenli trafik ortamının sağlanması ve trafik kuralları konusunda eksikliklerin belirlenmesi amacıyla üretilmektedir.
Turizm geliri: Yurt dışında ikamet eden vatandaş ve yabancıların ülkemizde turizm amaçlı; yeme-içme, konaklama, sağlık, ulaşım, spor, eğitim, kültür, Türk firmaları ile yapılan uluslar arası yolculuk ücretleri, cep telefonu dolaşım harcamaları, marina hizmet harcamaları, giyecek, hediyelik eşya, halı-kilim v.b. mal ve hizmetlere yapmış oldukları bireysel ve paket tur harcamalardır. (Gayrimenkul, konut için tamir-bakım harcamaları, dayanıklı tüketim malları, bağış hariç). Değerler Dolar $ olarak hesaplanmıştır. Kişi başı ortalama harcama: Toplam turizm gelirinin, toplam çıkış yapan ziyaretçi sayısına oranıdır. Çıkış Yapan Ziyaretçiler Anketi için, tüm çıkışların %90’ının yapıldığı 25 sınır kapısında anket yapılmaktadır” denildi.